اسلام آباد-10 آڪٽوبر (اي پي پي) ناڻي ۽ محصولن واري وفاقي وزير سينيٽر محمد اورنگزيب چيو آهي ته سيلز ٽيڪس فراڊ ۾ ملوث ماڻهن ۽ ڪمپنين خلاف سخت ڪارروائي ڪئي پئي وڃي، جاچ ۽ مطالعي ۾ ٽيڪس چوري ۽ ٽيڪس فراڊ جي ڏس ۾ 34 سئو ارب روپين جو فرق آهي، جي ڊي پي جي شرح سان ٽيڪس جي شرح 9 سيڪڙو جي ويجهو آهي جنهن کي 13 کان 14 سيڪڙو جي سطح تي آڻڻ ضروري آهي، 3 لک رجسٽرڊ ڪمپنين مان صرف 14 سيڪڙو ڪمپنيون سيلز ٽيڪس جي ادائيگي لاءِ رجسٽرڊ آهن. ڪالهه خميس ڏينهن ايف بي آر چيئرمين راشد محمود لنگڙيال ۽ ايف بي آر جي ٻين عملدارن سان گڏ پريس ڪانفرنس ۾ ناڻي واري وزير چيو ته معيشت جي مختلف شعبن ۾ سيلز ٽيڪس جي چوري جي حوالي سان ايف بي آر طرفان ڪيل اسٽيڊي موجب ٽيڪس چوري ۽ ٽيڪس فراڊ سبب 34 سئو ارب روپين جو فرق موجود آهي. ٽيڪس چوري جو اندازو ان حقيقت مان لڳائي سگهجي ٿو ته 3 لک مينوفيڪچررز مان صرف 14 سيڪڙو ٽيڪس جي ادائيگي لاءِ رجسٽرڊ آهن. ڪيترائي رجسٽرڊ ادارا ٽرن اوور جي غلط رپورٽنگ، اضافي ان پٽ ٽيڪس ڪليم۽ جعلي ۽ فلائنگ انوائسز جي استعمال ۾ به ملوث آهن. ناڻي واري وزير چيو ته آئرن اينڊ اسٽيل جي شعبي ۾ 33 وڏن ڪاروبارن مان، جيڪي ڪل رپورٽ ڪيل وڪري مان 50 سيڪڙو کان وڌيڪ جي نمائندگي ڪن ٿا، 29 ارب روپين جي اضافي ان پٽ ٽيڪس جا ڪليمز جمع ڪرايا آهن، جعلي ۽ شڪي ان پٽ ٽيڪس جو وڏو ذريعو اسڪريپ ميٽل ۽ ڪوئلي جي خريداري بابت ڪليمز تي ٻڌل آهي. بيٽري سازي ۾ 11 ارب روپين جي اضافي ان پٽ ٽيڪس ايڊجسٽمينٽ جا ڪليمز آهن، سيمينٽ سازي جي شعبي ۾ 19 فعال ڪيسن جي مطالعي مان پتو پوي ٿو ته ان شعبي جو هڪ حصو گذريل مالي سال ۾ 18 ارب روپين جي اضافي ان پٽ ٽيڪس ايڊجسٽمينٽ جا ڪليمز داخل ڪرايا، شڪي ان پٽ ٽيڪس جو وڏو ذريعو ڪوئلي جي خريدري بابت ڪليمز آهن. مشروبات جي شعبي ۾ 15 ارب روپيا، اسپننگ، ويونگ ۽ ڪمپوزٽ يونٽس طرفان 169 ارب روپين جي ڪليمز جي خبر پئي آهي. هن چيو ته ٽيڪس چوري جي ان وڏي پکيڙ جي ڪري گذريل مالي سال دوران رپورٽنگ جي نظام ۾ بهتري سان گڏوگڏ گرفتارين ۽ فوجداري ڪيسن جي داخلا سميت ٻين قدمن کي تيز ڪيو ويو جنهن جي نتيجي ۾ گذريل مالي سال دوران جعلي ان پٽ ٽيڪس جي ڪليمز ۾ نمايان گهٽتائي واقع ٿي. ناڻي واري وزير ٻڌايو ته فيڊرل بورڊ آف روينيو پهرين ئي مختلف سيڪٽرز ۾ ٽيڪس فراڊ جي ثبوتن جي نشاندهي ڪري چڪو آهي جنهن ۾ بيٽري سيڪٽر جا 11 ڪيس ، آئرن اينڊ اسٽيل سيڪٽر جا 897 ڪيس ۽ ڪوئلي جي خريداري تي جعلي ان پٽ ڪليمز مان فائدو کڻندڙ 253 ڪيس شامل آهن. مٿي ڄاڻايل شعبن سميت سيلز ٽيڪس فراڊ سبب مجرماڻي ڪاررواين لاءِ وڏي انگ ۾ ڪيسن جي نشاندهي ڪئي وئي آهي. انهن ڪيسن جي سپلائي چين ۾ شامل ماڻهن ان پٽ ٽيڪس ايڊجسٽمينٽ، ڊيبٽ ۽ ڪريڊٽ نوٽ ۽ ٻين ذريعن سان هيراڦيري ڪئي ته جيئن ريٽرن فائلنگ سسٽم کي دوکو ڏئي سگهجي. سيلز ٽيڪس فراڊ جي ڪل رقم 227 بلين روپيا آهي. هن چيو ته سيلز ٽيڪس فراڊ خلاف وڏي پئماني تي ڪريڪ ڊائون جو منصوبو ٺاهيو ويو آهي ۽ ايندڙ هفتن ۾ ان تي عملدرآمد ڪيو ويندو. ناڻي واري وزير اهو به چيو ته سيلز ٽيڪس فراڊ هڪ فوجداري ڏوهه آهي ۽ قانون تحت سخت ڪارروائي ڪئي ويندي آيه جنهن ۾ وڏي ڏنڊ کانسواءِ گرفتاري ۽ 10 سالن تائين قيد جي سزا به شامل آهي. ڪاروبار جي مالڪن، واحد ملڪيت جي معاملن، فرمن جي پارٽنرز ڪيس (ايسوسيئيشن آف پرسنز) ۽ ڊائريڪٽرز، سي اي او، سي ايف او ۽ ڪمپني جي ٻين مجاز ماڻهن خلاف ڪارروائي ڪئي ويندي. ملڪ ۾ معاشي استحڪام اچي چڪو آهي، سمورا معاشي اهڃاڻ درست رخ ۾ گامزن آهن، پرڏيهي ناڻي ۾ اضافو ٿيو آهي، توانائي جي شعبي ۾ جامع سڌارن تي عملدرآمد ٿي رهيو آهي، هن چيو ته ٽيڪس نظام ۾ بهتري ۽ شفافيت آڻڻ اسان جي اولين ترجيحن ۾ شامل آهي. پاليسي سان هاڻي انفورسمينٽ ۽ ٽيڪس تعميل طرف وڌي رهيا آهيون جنهن جو بنيادي مقصد ٽيڪس چوري جو خاتمو ۽ ليڪيجز ۾ گهٽتائي آڻڻ آهي. ان ڏس ۾ خام ڊيٽا پهريون ڀيرو استعمال ڪئي پئي وڃي، ايئن ڪرڻ ضروري پڻ آهي ڇاڪاڻ ته هن وقت صرف پگهاردار ۽ مينيوفيڪچررز ٽيڪس جو وڌيڪ بار کڻي رهيا آهن. ناڻي واري وزير چيو ته ٽيڪس سسٽم جي ڊجيٽلائيزيشن سان نظام ۾ شفافيت ايندي. ايف بي آر ۾ ٽرانسفارميشن ۾ ڪيترائي رخ آهن ۽ ان حوالي سان مختلف سطحن تي ڪم ٿي رهيو آهي. پاليسي ۽ وصولي کي ڌار ڌار ڪرڻ چاهيون ٿا، هن چيو ته سمورين شين کي اداره جاتي بڻائي رهيا آهيون ته جيئن حڪومتن جي تبديلي سان پاليسي ۽ پائيداريت تي فرق نه پوي. هن چيو ته سعودي عرب جي بزنس وفد جو پاڪستان جو دورو سٺو سنئوڻ آهي، ٻنهي ملڪن وچ ۾ 27 يادداشت نامن تي صحيحون ٿيڻ وڃي رهيون آهن جنهن سان ملڪ جي معاشي صورتحال ۾ وڌيڪ بهتري ايندي. ان موقعي تي ايف بي آر چيئرمين جو چوڻ هو ته ان پٽ ايڊجسٽمينٽ ۾ فراڊ تمام گهڻو آهي، اسان 287 ارب روپين جي سڃاڻپ ڪئي آهي ۽ رڪوري جو عمل جلد شروع ڪيو ويندو. منهنجي سمورين ڪمپنين جي سي ايف او کي گذارش آهي ته اهي غلط ريٽرن تي صحيح نه ڪن، غلط ريٽرن تي صحيحون ڪندڙن خلاف ڪارروائي ٿيندي ڇاڪاڻ ته ٽيڪس فراڊ ڪندڙ ڏوهاري آهن.